Uống trà sen có mất ngủ không? Cách sử dụng và liều lượng để tránh mất ngủ

Tìm hiểu về trà sen

Trà sen là loại trà khô ủ hoặc ướp hương sen, xuất hiện vào thế kỉ thứ XIX ở nước ta, thường được dùng trong các dịp lễ, Tết quan trọng. Ở thời vua Tự Đức, trà sen được xem là loại trà thượng hạng chỉ dành riêng cho tầng lớp quý tộc. Trong lịch sử, mặc dù nhiều vùng sản xuất trà sen nhưng trà sen Tây Hồ, Hà Nội là nổi tiếng có hương vị thơm ngon hơn cả vì sử dụng trà xanh hảo hạng và hoa sen Bách Diệp thanh khiết của hồ Tây.

Thành phần hoạt chất của trà sen là sự kết hợp giữa trà xanh và hoa sen. Lá trà xanh chứa caffeine, hợp chất polyphenol, saponin, catechin (đặc biệt là epigallocatechin-3-gallate), L-theanine, vitamin C, vitamin B2 và một số khoáng chất như kali, magie, canxi, kẽm. Hoa sen, đặc biệt là nhụy sen, chứa các thành phần hợp chất như alkaloid (nuciferine và apomorphine), flavonoid, axit phenolic, axit chlorogenic, rutin, axit ferulic, coumarin, quercetin và kaempferol.

Trải qua hàng trăm năm, đến nay trà sen vẫn là thức uống được yêu thích rộng rãi, không chỉ vì hương vị độc đáo mà còn vì nét văn hóa ẩm thực tinh tế của dân tộc.

Trà sen là loại trà truyền thống của Việt Nam, được ủ hoặc ướp hương sen - Ảnh: Internet

Uống trà sen có mất ngủ không?

Uống trà sen có mất ngủ không? Uống trà sen có thể gây mất ngủ do vốn dĩ là trà xanh, chứa hàm lượng lớn caffeine. Caffeine là chất kích thích thần kinh trung ương, ức chế các thụ thể adenosine giúp giảm căng thẳng nhưng lại tăng cường sự tỉnh táo, giảm cảm giác buồn ngủ nên có thể dẫn đến mất ngủ.

Caffeine trong trà xanh tác động đến giấc ngủ ở mức độ nào sẽ tuỳ thuộc và thời điểm uống và khả năng hấp thụ chất này của mỗi người.

Uống trà sen vào buổi tối hoặc sát giờ đi ngủ thường sẽ gây mất ngủ. Vì vậy, tốt nhất là bạn chỉ nên uống trà sen vào buổi sáng hoặc trước 3 giờ chiều. Nhưng ngay cả khi tiêu thụ một lượng nhỏ vào ban ngày, một số người nhạy cảm với caffeine vẫn có thể bị mất ngủ ban đêm.

Đối với những trường hợp này, uống trà pha loãng có thể sẽ tốt hơn, và tất nhiên chỉ nên uống vào buổi sáng.

Cách sử dụng và liều lượng trà sen để tránh mất ngủ

Uống trà sen có mất ngủ không? Như đã nói ở trên, caffeine trong trà sen có khả năng kích thích hệ thần kinh trung ương dẫn đến khó ngủ, ngủ không sâu giấc hoặc trằn trọc, mất ngủ. Để uống trà sen không bị mất ngủ, ECO Pharma bật mí 4 mẹo dưới đây.

1. Chỉ uống không quá 2 tách mỗi ngày

Mỗi ngày chỉ nên uống 1 - 2 tách trà sen, khoảng 150 - 200ml vì ít có khả năng gây kích thích thần kinh quá mức. Mỗi lần pha chỉ dùng 2 - 3g trà (tương đương một thìa cà phê đầy).

2. Không uống trà sen sau 3 giờ chiều

Tránh uống trà sen sau 3 giờ chiều, đặc biệt là vào buổi tối vì tác dụng của cafein kéo dài đến 5 giờ. Không chỉ kích thích hệ thần kinh trung ương gây tỉnh táo, caffeine còn làm tăng nhịp tim dẫn đến hồi hộp khó ngủ.

3. Pha với nước nóng dưới 80°C và bỏ qua nước đầu

Nếu bạn nhạy cảm với caffein, hãy bỏ qua nước đầu, chỉ uống nước pha thứ hai vì đã giảm bớt caffeine. Cách khác là uống thêm đá (trà đá). Hoặc pha trà với nước sôi nóng khoảng 70°C - 80°C để không giải phóng caffeine quá mức.

4. Uống trà sau khi ăn

Caffeine trong trà kích thích sản xuất axit dạ dày, dễ gây kích ứng niêm mạc dạ dày, dẫn đến đầy bụng, buồn nôn, đau bụng và khó ngủ. Vì vậy, bạn chỉ nên uống trà sen sau khi đã ăn no.

5. Đã uống trà thì không dùng thêm các đồ uống chứa caffein khác

Cho dù chỉ dùng một lượng nhỏ thức uống chứa caffein, nhưng nếu uống vài loại cùng trong một ngày, ví dụ như vừa uống trà vừa uống cà phê thì tổng lượng caffein nạp vào cơ thể vẫn đủ nhiều để gây mất ngủ. Vì vậy, nếu đã uống trà thì không nên dùng các thức uống chứa caffein khác.

6. Không uống trà sen trong khi phải uống thuốc

Trà có thể gây tương tác với thuốc chữa bệnh làm giảm hiệu quả của thuốc hoặc gây ra tác dụng phụ mất ngủ. Vì vậy, trong những ngày phải uống thuốc tốt nhất là bạn không nên uống trà sen.

Các lợi ích của trà sen đối với sức khỏe

Nghiên cứu cho thấy trà sen chứa một số hợp chất chống oxy hóa và chống viêm như tanin, polyphenol, flavonoid, vitamin C, alkaloid và catechin. Và chúng có thể mang đến một số lợi ích sức khỏe.

Chẳng hạn như:

1. Giảm cholesterol

Hoạt chất alkaloid và flavonoid có tác dụng ức chế hấp thu lipid, giảm tổng lượng cholesterol toàn phần, LDL trong huyết thanh. Ngoài ra, có nhiều bằng chứng cho thấy catechin, đặc biệt là EGCG có khả năng làm giảm nồng độ cholesterol trong máu, ức chế đáng kể sự hấp thu lipid trong ruột, giảm mức cholesterol LDL.

2. Giảm stress

Alkaloid như romerine, nuciferine, armepavine, n-nornuciferine, pronuciferine có tác dụng an thần, giảm căng thẳng, lo âu và cải thiện các triệu chứng liên quan đến stress. Trong khi đó, L-theanine giúp cải thiện chức năng nhận thức, tâm trạng và khả năng tập trung.

Ngoài ra, hương thơm nhẹ nhàng của trà sen có thể tác động đến thần kinh theo cách của liệu pháp tinh dầu. Liệu pháp tinh dầu đã được chứng minh là giúp thư giãn thần kinh và giảm căng thẳng.

Uống trà sen có mất ngủ không? Uống trà sen đúng cách với liều lượng hợp lý sẽ không gây mất ngủ nhưng có thể mang đến nhiều lợi ích sức khỏe.

3. Hỗ trợ phòng ngừa tim mạch, đột quỵ, ung thư

Các thành phần polyphenol, đặc biệt là catechin và flavonoid giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra. Ngoài ra, vitamin C, tannin, flavonoid cũng hỗ trợ phòng ngừa các bệnh về tim mạch, bảo vệ mạch máu, giảm nguy cơ bị đột quỵ và ung thư.

4. Hỗ trợ ổn định huyết áp

Alkaloid isoquinoline có tác dụng làm dịu và giãn mạch máu, ổn định mức đường huyết trong cơ thể, ngăn rối loạn lipid máu, giúp kiểm soát huyết áp.

5. Giúp xương chắc khỏe

Hợp chất chống oxy hóa polyphenol còn giúp giảm viêm, bảo vệ tế bào xương khỏi tổn thương do các gốc tự do gây ra. Một số khoáng chất như canxi, magie, kali cũng hỗ trợ giúp xương khớp chắc khỏe, tăng cường cấu trúc xương duy trì mật độ xương.

6. Giúp tăng cường hệ miễn dịch

Polyphenol EGCG là chất chống oxy hóa mạnh, có khả năng làm tăng số lượng tế bào T điều hòa, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng và tăng cường hiệu quả của hệ thống miễn dịch. Do đó, uống trà ướp hương sen sẽ giúp phòng ngừa các bệnh lý như đái tháo đường, bệnh tim mạch và một số dạng ung thư nhất định.

7. Tăng cường chức năng gan

Các nghiên cứu chỉ ra rằng chất flavonoid và ancaloit giúp tăng cường chức năng gan, cải thiện sức khỏe tổng thể. Đông y cũng cho rằng trà sen tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, thải độc vì vậy tốt cho gan.

8. Làm đẹp da

Hợp chất chống oxy hóa polyphenol, vitamin C và EGCG có tác dụng chống lão hóa, duy trì làn da tươi trẻ, hồng hào, tràn đầy sức sống, giảm nguy cơ tổn thương do tia UV. Bên cạnh đó, chất chống oxy mạnh kaempferol hỗ trợ ngăn ngừa lão hóa da, kích thích tái tạo tế bào, da mềm mại, mịn màng và trẻ trung hơn.

9. Hỗ trợ ngừa bệnh nam khoa, phụ khoa

Kaempferol có cấu trúc tương tự như estrogen, góp phần làm giảm nguy cơ mắc một số vấn đề sức khỏe ở phụ nữ, chẳng hạn như ung thư buồng trứng, vú và cổ tử cung. Nghiên cứu khác cũng cho thấy nhụy hoa sen có thể tốt cho các tình trạng tiểu nhiều, xuất tinh sớm, rong kinh và băng huyết.

Những lưu ý khi uống trà sen

Trà sen có nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe nhưng có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Vì vậy, cần chú ý khi sử dụng như sau:

  • Phụ nữ mang thai, phụ nữ đang cho con bú và trẻ nhỏ không nên uống trà sen.
  • Những người nhạy cảm với caffeine nên hạn chế sử dụng trà sen từ giữa buổi chiều.
  • Không uống trà sen trong thời kỳ kinh nguyệt, vì có thể gây mệt mỏi.
  • Theo Đông y, sen khắc với bạch ngân, dầu tung và cỏ linh lăng, tránh uống cùng các loại thảo mộc này; Người thể trạng gầy, yếu không nên uống trà sen mỗi ngày, tốt nhất nên pha loãng để uống.
  • Trà sen có thể tương tác với thuốc chống đông máu, thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc điều trị tiểu đường. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống trà sen nếu bạn đang dùng thuốc điều trị bệnh.
  • Bảo quản trà sen ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
  • Không uống trà để qua đêm do một số vitamin và khoáng chất bị phân hủy, ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.

Khi uống trà sen bị mất ngủ nên làm gì?

Nếu gặp phải tình trạng mất ngủ do uống trà sen, hãy uống nhiều nước lọc để thúc đẩy quá trình đào thải caffeine qua thận, giảm tác động của caffeine nhưng không uống nước nhiều trước giờ đi ngủ, dẫn đến tiểu đêm, gián đoạn giấc ngủ.

Không uống thêm đồ uống hoặc thực phẩm chứa caffeine như cà phê, nước ngọt có ga, nước tăng lực, sô cô la sau khi uống trà sen. Những chất này có thể làm tăng hàm lượng caffeine nạp vào cơ thể, kích thích thần kinh trung ương, kéo dài tình trạng tỉnh táo và khó ngủ.

Ngoài ra, bạn hãy thử áp dụng một số kỹ thuật thư giãn như hít thở sâu, yoga, thiền định hoặc đọc sách, nghe nhạc không lời nhẹ nhàng để kích hoạt hệ thần kinh phó giao cảm, làm dịu tâm trí và giảm căng thẳng; Ngâm mình trong bồn tắm nước ấm trước giờ đi ngủ giúp cơ thể thư giãn, giảm căng thẳng cơ bắp và điều hòa nhiệt độ cơ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho giấc ngủ; Hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử ít nhất một giờ.

Hoặc nhỏ vài giọt tinh dầu oải hương, hoa cúc, kinh giới, nữ lang, đàn hương, hoa nhài vào gối ngủ hoặc dùng máy khuếch tán tinh dầu trong phòng, làm dịu thần kinh, cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Nếu khó ngủ, bạn hãy thử dùng máy khuếch tán tinh dầu trong phòng, làm dịu thần kinh, cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Uống trà sen có mất ngủ không? Uống trà sen có thể gây mất ngủ, đặc biệt ở những người nhạy cảm với caffeine. Trà sen có nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng nên sử dụng đúng cách, uống với liều lượng vừa phải để không bị mất ngủ và các tác dụng phụ không mong muốn khác.